Abdulla Qodiriy va “O‘tgan kunlar”

Аннотация

O‘tgan kunlar, Qodiriyning 1902-yillarda yozilgan romani. Bu
davrda o‘zbek xalqi o‘ziga xos etnos sifatida shakllandi, keyinchalik u o‘zbek
xalqining mustaqil musulmon respublikasini shakllantirishiga zamin
yaratdi. Qodiriy romanini o‘zbek xalqi tarixining bosib o‘tgan yo‘li, qiyofasi
sifatida qabul qilish mumkin. Maqolada Qodiriy hayoti va uning romani
haqida umumiy ma’lumot berilgan. Muallif yashagan davr va zamonaviy
O‘zbekiston o‘rtasidagi farqlarni ko‘rsatish maqsadida romanning diqqatga
sazovor o‘rinlari tahlilga tortilgan. Xususan, “Xonning qiziga yaroqli yigit”
va “Hoji etak silkkan” boblari ko‘rib chiqilgan; unda Qodiriyning yangicha
islohotlar dasturi, shuningdek, etnik xoslik atrofidagi mojarolarni yoritish
uchun Azizbekning fe’l-atvoriga umumiy nuqtayi nazardan qarahlariga
e’tibor qaratilgan.